Op pad met de boswachter op de Veluwe

Samen met Honeyguide Angelique ga ik op pad met boswachters Sebas en Rein. Ze wachten ons al op. We hebben nauwelijks tijd om kennis te maken, want op de glooiende, goud oplichtende heuvel tegenover de parkeerplaats in dit verborgen bos op de Noord-Veluwe, staan drie edelherten op zo’n glorieuze manier te poseren dat ik er kippenvel van krijg.

We hebben geluk dat we ze zien, vertelt Sebas. Het tijdstip van de edelherten is eigenlijk al een beetje voorbij, want in het donker beweegt zich altijd een enorme roedel door dit bos richting landbouwgronden en terug. Maar dan is het bos niet toegankelijk voor ons, mensen – alleen van zonsopgang tot zonsondergang. Toch kom je daarna ook nog regelmatig herten en reeën tegen.

Even later laat Rein de sporen zien en wijst in de verte. “De roedel is van het veld daarginds over het zandpad het bos in getrokken”. Ik sla de sporen op in mijn geheugen: wat lijkt het me gaaf om voortaan edelhertensporen te herkennen. We zien ook andere sporen. Die van wroetende wilde zwijnen, altijd maar op zoek naar eten. Maar we zien ze niet.

Met zijn warmtebeeldcamera speurt Sebas de bossen af naar dieren. “Ruik je die kruidige geur? De wilde zwijnen zijn hier in de buurt”, zegt hij met zijn jagersinstinct. Even later zien we ze ontbijten, het zijn er wel dertig. Een stukje verderop rennen ze in volle vaart voorbij. Het matched totaal niet met mijn beeld dat het slome varkens zijn. En ik kan me voorstellen dat ze gevaarlijk worden. “Maar dat is alleen als je in de buurt van de biggetjes komt”, stelt Sebas ons gerust.

Het ontwakend bos zelf is prachtig in de ochtend. Soms schijnt er een mysterieuze blauwe gloed door de bomen waar een eenhoorn niet zou misstaan. Een andere keer wandelen we weer op een open heidegebied. Ik leer over de boomsoorten en struiken, zoals de vele bosbesstruiken die straks, als ze bloeien, een enorm feestmaal gaan vormen voor de dieren.

De twee boswachters zijn goed gezelschap. Ze leggen niet alleen van alles uit over het bos, de dieren en alles wat daar mee te maken heeft. Ze vertellen ook over zichzelf. Rein, de oudste, is al tientallen jaren boswachter. “Er is veel veranderd in die tijd”, zegt hij. “Vroeger werd je betaald om te kappen, nu word je betaald om juist niet te kappen”, zegt hij. Vraag hem over het gedrag van een bepaalde vogel en hij praat je helemaal bij. Hij is zelfs een paar jaar schaapsherder geweest, dat vond hij fantastisch.

Sebas is hobbymatig boswachter naast zijn kantoorbaan in de IT. Een fijne combinatie, vindt hij. Hij is een echte natuurvorser die het leuk vindt om mensen iets bij te brengen.

Jagen doen ze ook, vertelt Sebas. Niet voor de fun, maar voor de balans in de natuur. Er is nauwkeurig bepaald welke dieren er geschoten mogen worden en welke niet, en van welke leeftijd. Zelf ben ik altijd tegen jagen geweest, maar nu ik het verhaal van Sebas hoor, heb ik er meer begrip voor. Niemand wil een kaalgevreten landschap met dieren die sterven van de honger, zoals het drama destijds in de Oostvaardersplassen.

Balans in de natuur is belangrijker dan ooit. Er zwerven zelfs weer een tiental wolven op de Veluwe. Het wordt nog spannend wat dat straks met de balans van het gebied gaat doen.