3x Nederlands mooiste kastelen in de winter

Onze eerste stop tijdens dit dagje kasteelhoppen, is Kasteel Amerongen. Een imposant gebouw met een rijke familiegeschiedenis die zo’n 700 jaar terug in de tijd gaat. Tussen toen en nu is het gebouw meerdere malen verwoest en weer herbouwd. De laatste keer was in 1673, toen het platgebrand werd in de Frans-Nederlandse oorlog. Op de oude fundamenten is het kasteel waar we vandaag binnenstappen, herbouwd. 

We lopen door de grote kasteeltuin recht op de brug af die ons naar de ingang van Kasteel Amerongen brengt. Buiten is het koud en binnen is het niet veel warmer, maar de dikke muren houden de wind gelukkig tegen. Het is net alsof we even terug in de tijd stappen. De inrichting van het kasteel is namelijk nog precies zoals de bewoners het in 1977 hebben achtergelaten. En eigenlijk is er sinds 1940, na de dood van Graaf van Aldenburg Bentinck, niet veel veranderd. 

Indrukwekkende details

Vooral de galerij hal maakt een indruk op me. De hoge muren hangen vol portretten van de voormalige eigenaren. Vanaf een grote hoogte staren ze ons aan terwijl we door hun kasteel paraderen. De mannen aan de ene kant van de hal, de vrouwen aan de andere kant.

Een medewerkster wijst ons op nog een mooi detail: de elegante gordijnen die de kamers aankleden, zijn na al die jaren nog steeds zoals het origineel. Een groep vrijwilligers met de bijnaam ‘de engelen’, naaien met engelengeduld ieder frutseltje en los draadje weer op zijn plaats. Zo blijft de authentieke uitstraling van Kasteel Amerongen bewaard.

We vervolgen onze route naar het tweede kasteel van die dag: Slot Zuylen. Een kasteel, slot en burcht zijn overigens hetzelfde, namelijk een versterkte woning van een adellijke familie of groep mensen. 

Vrijwilliger Jan voert ons mee door de vele vertrekken in gebouw. Met passie praat hij ons bij over de geschiedenis van Slot Zuylen, die ook al meer dan 750 jaar terug in de tijd gaat. Vooral het verhaal van Belle van Zuylen spreekt mij aan. Belle woonde in de 18e eeuw in het slot en schreef onder andere satirische boeken over de vastgeroeste gewoontes in het adellijke milieu. Haar verlichte ideeën botsten vaak met haar familie, die er meer traditionele opvattingen op nahield. 

‘Haar vader wilde zo graag dat Belle ging trouwen, dat hij haar 100.000 gulden bood, maar Belle weigerde’, vertelt Jan terwijl we door de vroegere kamer van de vrouw lopen. Ik mag die Belle wel. 

We lopen verder door het slot en komen uiteindelijk aan bij een kamer waar een 144 delig Delfts Blauw service is uitgestald. ‘Na al die jaren is het servies nog steeds compleet’, zegt Jan trots. ‘De dienstmeiden mochten er niet aanzitten. De vrouw des huizes wastte alles zelf af!’ Met mijn tweedehands keukenvoorraad kan ik me niet voorstellen om van zulk kostbaar servies te eten, laat staan het af te wassen.

Onze laatste stop is het meest indrukwekkende kasteel van die dag: Kasteel de Haar. Qua uiterlijk het indrukwekkendste kasteel van heel Nederland durf ik wel te zeggen. Het kasteel heeft een hoog Disney gehalte. 

Het is nog een relatief nieuw kasteel. Rond 1890 erfde baron Étienne van Zuylen van Nyevelt van de Haar de ruïnes van een oud kasteel. Hij was getrouwd met een van de rijkste vrouwen van Europa, barones Hélène de Rothschild en met dat geld bouwden ze samen dit imposante vakantiehuis. Architect Pièrre Cuypers, ook bekend van de bouw van Amsterdam Centraal en het Rijksmuseum, nam het ontwerp op zich en hoe dat uitpakte, kun je zien tijdens een bezoek. 

Mijn mond viel in ieder geval open bij het binnenstappen van Kasteel de Haar. De hal is immens groot en vol met kleine details. De kerstboom en overige kerstversiering maakten het een sprookjesachtig geheel. Al zal het ongetwijfeld net zo magisch zijn zonder deze versiersels. 

Terwijl we door de vele kamers van het kasteel lopen, vertelt onze gids Meghan ons leuke feitjes en wijst ze ons op kleine details. Bijvoorbeeld over de barones en hoe ze er vele relaties op na hield met vrouwen. Ook de kamer van de barones is extra bijzonder ingericht in een totaal andere stijl dan de rest van het kasteel. De Franse 19e eeuwse invloeden spatten er vanaf in de zalmroze, chique kamer. 

Ontdek Kasteel de Haar tijdens de lockdown

Met de in totaal 234 ruimtes (dat is inclusief toiletten en geheime gangen), raak je niet snel uitgekeken in het kasteel. Tijdens de lockdown is het ook mogelijk om Kasteel de Haar online te bewonderen. Er staan verschillende filmpjes online waarin het personeel en de vrijwilligers je meenemen door een leeg kasteel.