Authentiek Spakenburg als alternatief voor Volendam

Even een kort geschiedenislesje, want voor de historie van de dorpen rondom de voormalige Zuiderzee moeten we een stukje terug in de tijd. Een paar honderd jaar geleden werden dorpen als Volendam en Spakenburg bewoond door vissers en hun gezinnen. Barre tijden waren het, toen de zeelieden dag in dag uit de wilde Zuiderzee op gingen om te vissen. Regelmatig woeien er zware stormen over en het gebied rond de Zuiderzee overstroomde regelmatig.

In de 20e eeuw werd daarom de Afsluitdijk gebouwd en de Zuiderzee drooggelegd. De tijd van overstromingen was hiermee voorbij en heel Nederland haalde opgelucht adem. Behalve de zeelieden in de vissersdorpen. Voor hen betekende dit het einde van hun broodwinning. Een ramp voor zowel de Spakenburgse gemeenschap als voor de inwoners van Volendam. Hierna verandert het gebied voorgoed; de visserij verdwijnt en het grootste deel van de vloot vergaat. Gelukkig ging niet alles verloren en kun je vandaag de dag nog steeds overblijfselen uit deze invloedrijke tijd bewonderen in de voormalige vissersdorpen.

Als er een dorp is dat de overblijfselen van het visserij verleden koestert, dan is het Spakenburg wel. Volendam is dé toeristische trekpleister als het aankomt op typisch Hollandse vissersdorpen, maar veel van de typisch Nederlandse dingen die je hier vindt, kun je dus ook in Spakenburg vinden. Je krijgt hier een authentieke ervaring, waarbij het verleden haast weer tot leven lijkt te komen. Deze activiteiten in Spakenburg zijn mijn absolute favorieten:

Net als Volendam heeft Spakenburg - als voormalig vissersdorp zijnde - natuurlijk ook een mooie haven: De Museumhaven. Hier vind je de grootste bottervloot ter wereld! Deze botters zijn dus echt nog van de originele vloot uit de vissers tijd, een bijzonder kijkje in de geschiedenis. De botters vormen een belangrijk deel van de identiteit en de trots van Spakenburg. Er wordt dan ook met veel liefde en aandacht gezorgd dat dit culturele erfgoed intact blijft door een groep enthousiaste vrijwilligers.

Bij de Museumhaven kun je ook vaartochten maken op een van de authentieke botters. Zo’n tocht duurt 1,5 uur waarin de schipper je alles vertelt over het invloedrijke verleden van de visserij, de unieke botters en het barre leven van de vissers en hun gezinnen. Je kunt vanaf mei t/m september terecht voor een bottertocht met minimaal twee en maximaal twaalf personen per tocht. Volwassenen betalen hier 15 euro voor een vaartocht en voor kinderen tot 12 jaar kost het 7,50 euro. Door een bottertocht te boeken steun je de vrijwilligersorganisatie die zorg draagt voor het onderhoud van dit culturele erfgoed. 

Waar je in Volendam de vroegere klederdracht kunt bewonderen in het Volendams Museum en waar je op ludieke plekken met de hele familie gehult in klederdracht op de foto kan, zie je in Spakenburg de klederdracht gewoon nog op straat. Met name de oudere generatie hijst zich nog dagelijks in de traditionele kledij om de cultuur in ere te houden. De afgelopen jaren is dit helaas wat afgenomen, maar de klederdracht van Spakenburg is nog altijd terug te zien in het straatbeeld.

Spakenburger Bort Zwaan heeft hier een bijzonder boek over geschreven met alle ins en outs van de Spakenburgse klederdracht. Een ander belangrijk onderdeel van de cultuur van het dorp is het Spakenburgs dialect. Al eeuwen lang klinkt dit eigenzinnige dialect door de dorpsstraten en ook vandaag de dag hoor je dit nog steeds. Een culturele ervaring, zo’n bezoekje aan Spakenburg.

De Hollandse markt in Volendam staat bekend om alle oer-Hollandse producten die je hier vindt, zoals snoepgoed, Hollandse souvenirtjes, kaas en natuurlijk heel veel vis. Maar voor Hollandse producten en om haring te happen kun je ook terecht op de weekmarkt in Spakenburg. Van ambachtelijke kaas van een lokale boer tot de viskraam met de wereldberoemde haring, hier vind je minstens zoveel typisch Hollandse producten.

De weekmarkt in Spakenburg vindt altijd plaats op zaterdag en je zult er vooral veel lokale mensen zien voor hun wekelijkse boodschappen. Geen stoet aan toeristen dus, een hele verademing in vergelijking tot de toeristische Hollandse markt in Volendam.