Wandelen met verhalenpodcast van Amsterdam naar Volendam

De Markermeerdijk is zo’n 45km lang. Tussen Amsterdam en Hoorn beschermt deze heuvel het achterliggende gebied, wat bekend staat als Laag Holland. Dankzij deze dijk kon Purmerend uitgroeien tot de stad die het nu is en kunnen we nog door dorpen als Monnickendam, Edam en Volendam wandelen.

De dijk ligt er ogenschijnlijk rustig bij, maar dat is lang niet altijd zo geweest. Door de eeuwen heen maakte hij van alles mee en bouwde hij een speciale band op met de bewoners. Naar die verhalen kun je luisteren met de Kijk Luister Dijk podcast op locatie. Op 14 punten tussen Amsterdam en Hoorn neemt de Dijk je via korte verhalen mee in hele uiteenlopende gebeurtenissen.

Speciaal voor Honeyguide heb ik de Dijk gevraagd zichzelf even voor te stellen. Hij kan immers zo mooi vertellen. 

"Tussen Amsterdam en Hoorn lig ik, De Markermeerdijk, maar je mag me Dijk noemen. Al ruim honderd jaar doe ik mijn uiterste best om de mensen in Laag Holland droge voeten te geven. Voorheen stuwde de Zuiderzee wild tegen mij op, inmiddels kietelt het Markermeer en de Gouwzee mijn zij. Een lang verhaal, waar ik je graag meer over vertel als je mij komt opzoeken. Tot die tijd kun je het verhaal lezen van twee van jullie Honeyguide ambassadeurs die onlangs over mijn rug liepen. Jawel, zij verkenden de Dijkroute van Uitdam naar Etersheim, luisterden naar mijn verhalen en ik naar die van hen. Wat een kletskousen."

Femke en ik zijn beiden niet vies van een flinke wandeling. Samen liepen we ook al een stuk van het Gelukkigerwijs Pelgrimspad in Utrecht en toen Bureau Toerisme Laag Holland ons uitnodigde om de Kijk Luister Dijkroute te verkennen, was onze tas al snel gepakt. Op de eerste dag wandelen we van Uitdam via Monnickendam naar Volendam

De route begint officieel in Durgerdam. Een pittoresk dorpje net boven Amsterdam. Voor ons was dat lastig bereikbaar met het openbaarvervoer, dus lieten we de eerste tien kilometer voor wat het was en begonnen met een kopje koffie bij EuroParcs Resort Poort van Amsterdam. Vanaf het terras kijken we uit op de jachthaven en de vakantiehuisjes in oudhollandse stijl. De zon schijnt. Het is warmer dan het weerbericht ons deed beloven en daar zijn we dankbaar voor. Mocht je tijd en zin in de langere route hebben, dan kun je in Amsterdam Noord starten bij bushalte Liergouw.

De eerste vijf kilometer vliegen om. We kijken enerzijds uit over de Gouwzee en anderzijds over het kenmerkende polderlandschap van Laag Holland. Groene weilanden met koeien en schapen wisselen zich af met slootjes en boerderijen. Veel mensen verkennen het gebied met een elektrische fiets en op de dijk passeren we soms buurtbewoners die hun hond uitlaten. 

De Dijk spreekt ons toe over zijn band met het water, de mensen en in deze aflevering van de Kijk Luisterpodcast in het bijzonder, over zijn band met de dieren. Hij ziet vogels aan weerszijden, konijntjes die rondhupsen in het gras en de ringslangen die ‘s winters dankbaar gebruik maken van zijn kieren en spleten. Femke en ik lachen om de Dijk. Met de Dijk. Het is leuk om de verhalen vanuit zijn bijzondere perspectief te horen terwijl we ondertussen rustig doorstappen naar onze lunchspot.

De zon brandt nog steeds fel aan de hemel wanneer we bij Strandvier aankomen. Verstopt in een bebost gebied is daar ineens een strandtent waar je het liefst de hele dag blijft hangen. Onze voeten vinden verkoeling in het water terwijl we rustig wachten tot er een tafeltje vrij is. Had ik nou toch maar een badpak ingepakt! 

Eenmaal in de strandstoel worden we getrakteerd op een heerlijk vegan broodje avocado en kijken we naar de spelende kids op het strand. Ondanks dat het er best druk is, heerst er ook een relaxte sfeer waarin we dankbaar uitrusten. We zijn echter pas net begonnen en aangezien de zon niet de hele dag blijft schijnen, gespen we na de lunch onze tassen weer vast en wandelen we naar het centrum van Monnickendam. 

Het leuke aan deze route is dat ik eindelijk eens de plaatsen ga bezoeken die iedereen wel van naam kent; Monnickendam, Edam, Volendam. De dam’s die zo dicht bij mijn woonplaats Amsterdam liggen, maar waar ik zelf nog nooit ben geweest. We wandelen rustig door de schattige straatjes van Monnickendam en voor we het weten zijn we het dorp al weer uit. Op naar Volendam!

Op de Dijk nabij Katwoude kijken we uit over het Monnickendammergat, met in de verte de haven van Monnickendam. Velen masten deinen heen en weer op het kabbelende water en lijken ons vanuit de verte toe te zwaaien. Op het gat zijn windsurfers in de weer en liggen vissers voor anker. Wij wandelen rustig verder terwijl we naar een ander verhaal van de Dijk luisteren.

Een serieus verhaal, over de laatste grote doorbraak van de Dijk in 1916. Dijk vertelt hoe het water vóór hem was zoals altijd, maar toen ineens ook achter hem. Zo ver als hij kon kijken. Helemaal tot het huidige Amsterdam Noord aan toe. Het lukte hem niet zijn taak te volbrengen en dat had grote gevolgen voor de inwoners van Laag Holland. 

Terwijl ik naar het verhaal luister probeer ik me voor te stellen hoe het zou zijn als alles onder water zou staan. De kracht van het water is immens, maar nu, met het zonnetje dat op het oppervlak weerspiegeld, is het lastig voor te stellen. 

Dijk vertelt ons hoe de mensen met een plan kwamen om de zee, die midden in het land lag, te temmen: het plan om het gebied in te polderen met de Afsluitdijk, ontworpen door ingenieur Cornelis Lely, ging van start. Dijk kreeg hulp in zijn taak de inwoners van Nederland te beschermen tegen natte voeten. Op 20 september 1932 was de Zuiderzee officieel verleden tijd. Zout water werd zoet water. De zee werd een meer. Het leven erin en eromheen; totaal anders. 

Femke en ik kijken met andere ogen naar het rustige meer voor ons. We lopen door over de Dijk. In de verte doemen de eerste voorspelde regenwolken op.

Gelukkig komen we droog aan in Volendam. We checken in bij Hotel Spaander. Een bijzonder hotel waar je je bij binnenkomst even terug in de tijd waant. Meneer Spaander richtte dit hotel in 1881 (!) op aan de haven in Volendam. Hier nodigde hij kunstenaars van over de hele wereld uit om in Volendam te komen schilderen.

De zee, het landschap van Laag Holland en natuurlijk de Volendamse Klederdracht vormden een bijzondere inspiratiebron voor de kunstenaars. Als dank voor hun verblijf schonken velen van hen schilderijen aan het hotel, die vandaag de dag nog steeds te zien zijn. Het bruine café kraakt wanneer je er doorheen loopt en omringt je met kunstwerken. Met een beetje verbeelding zie ik de grootmeesters hier nog zitten. Ik hoor ze lachen en beeld me hun versierpogingen voor de dochters van meneer Spaanders in. 

Het hotel bezit inmiddels een collectie van meer dan 1400 werken en heeft zich sinds 1881 ook flink uitgebreid. Van luxe kamers, tot knusse studio’s en de oude heritage kamer. Voor ieder wat wils en geloof me, je raakt niet uitgekeken wanneer je door de gangen loopt.